Veel werkgevers vragen zich af wat de regels zijn rond medische afspraken tijdens de werkuren. Hebben werknemers recht op afwezigheid en wordt dit doorbetaald? Hieronder een overzicht van de belangrijkste principes en uitzonderingen.
Algemene regels
In principe moet de werknemer zijn medische afspraken buiten de werkuren plannen. Als deze afspraken niet op een ander moment dan tijdens de werkuren kunnen plaatsvinden, heeft de werknemer het recht om voor de benodigde tijd afwezig te zijn. Hij heeft echter geen recht op loon voor de afwezige werkuren. De werknemer is immers niet arbeidsongeschikt. Ook wanneer de werknemer voor deze afspraak een doktersattest binnenbrengt, betekent dit niet dat de werknemer recht op loon zou hebben. Dit attest bevestigt namelijk enkel de gewettigde afwezigheid.
Werkgever en werknemer kunnen eventueel afspreken dat de verloren werkuren op een ander moment worden ingehaald, mits dit binnen de regels van de arbeidstijd valt. Voor telewerkers zonder vaste beschikbaarheidsuren kan dit bijvoorbeeld op dezelfde dag worden gecompenseerd.
Het arbeidsreglement of een collectieve arbeidsovereenkomst (cao) op ondernemingsniveau kan een kader bieden voor deze afwezigheden door enerzijds een termijn te voorzien waarbinnen de werknemer de werkgever moet verwittigen van zijn afwezigheid en anderzijds de modaliteiten van deze afwezigheid te regelen (bijvoorbeeld of deze al dan niet bezoldigd is, of de uren op een ander moment kunnen worden ingehaald).
Uitzonderingen
Werknemers die als gevolg van een arbeidsongeval of beroepsziekte tijdens de werkuren een behandeling moeten volgen of zorg moeten krijgen, mogen afwezig zijn met behoud van loon. Hetzelfde geldt voor werknemers die door de geneesheer van de arbeidsongevallenverzekeraar worden opgeroepen voor een controle tijdens de werkuren. De werkgever kan het loon dat hij voor deze uren van afwezigheid betaald heeft, wel terugvorderen van de verzekeraar.
Werknemers met een veiligheidsfunctie, een functie met verhoogde waakzaamheid of een risicovolle activiteit moeten regelmatig medische onderzoeken ondergaan. Deze moeten tijdens de werkdag plaatsvinden. De hieraan bestede tijd wordt vergoed als arbeidstijd. Als de werknemer zich voor deze onderzoeken moet verplaatsen, zijn deze kosten ten laste van de werkgever.
Een werknemer die het werk aanvangt zoals voorzien maar ziek wordt tijdens de werkdag en naar huis gaat (bijvoorbeeld om naar de dokter te gaan), heeft recht op gewaarborgd loon voor de niet gepresteerde uren die dag. De werkgever kan in dergelijk geval wel een doktersattest vragen dat de arbeidsongeschiktheid bevestigt.
De zwangere werkneemster die de werkgever over haar zwangerschap op de hoogte heeft gebracht, moet in principe ook haar afspraken buiten haar werkuren plannen. Als deze consultaties echter onmogelijk buiten deze uren kunnen plaatsvinden, heeft zij het recht om afwezig te zijn met behoud van loon, op voorwaarde dat zij de werkgever vooraf van haar afwezigheid op de hoogte brengt.
Wat u moet onthoudenWerknemers moeten hun medische afspraken buiten de werkuren plannen, tenzij dit onmogelijk is. In dat geval mogen ze afwezig zijn, maar dan wel zonder loonbehoud. De verloren werkuren kunnen dan in overleg met de werkgever op een later moment worden ingehaald. In enkele uitzonderlijke gevallen is er wel loonbehoud. |
- - -
Dit artikel komt uit de NSZ-nieuwsbrief van 15 april 2025.
Wil je ons magazine ontvangen en gebruik maken van onze andere diensten? Word nu lid!
